КОНСТАНТИН РАФАИЛОВИЧ ВИКТОРОВ

Константин Рафаилович Викторов (1878–1958) – күренекле физиолог (организмнарның яшәеш законнарын өйрәнүче галим), атказанган фән эшлеклесе, авыл хуҗалыгы хайваннары физиологиясенең Казан мәктәбенә нигез салучы.

К.Р. Викторов дини семинариядә (руханилар әзерли торган уку йортында) укый, ә аны тәмамлагач, ветеринария институтына укырга керә. 1903 елдан шунда ук патологик анатомия (бу фән авыруларның организмга ничек тәэсир итүен өйрәнә) кафедрасында эшли башлый. 1906 елда К.Р. Викторов диссертация яклый, магистр дәрәҗәсен ала һәм Казан ветеринария институтының физиология кафедрасы мөдире итеп билгеләнә. Бу вазыйфада галим 1918 елга кадәр була. 1906-1910 елларда ул чит илләрдә: Германия, Австрия һәм Италиядә эшли.

1918 елда К.Р. Викторов Казан ветеринария институтының кайбер башка хезмәткәрләре белән эшен Омск авыл хуҗалыгы институтында дәвам итә. Анда ул ветеринария факультетын ачуга булыша һәм аның беренче деканы (башлыгы) була. Моннан тыш, галим физиология кафедрасын ача һәм аның мөдире була. Яңа факультетка 27 студент, шул исәптән Казан институтыннан 13 укучы кабул ителә. 1919 елда факультетта беренче чыгарылыш була.

Шул ук 1919 елда К.Р. Викторов үзен эштән җибәрүне үтенә, бу вакытта ул инде ректор (югары уку йорты җитәкчесе) була. Шул рәвешле галим үзенең авыл хуҗалыгы институтын политехника институты белән берләштерүгә каршы протест белдерә.

Соңрак, август аенда, К.Р. Викторов күчмә госпитальдә (хәрбиләр өчен хастаханәдә) эшли башлый, ә сентябрьдә Казанга китә.

1920-1936 елларда галим Казан ветеринария институтының физиология һәм физиологик химия кафедрасы мөдире була.

1936 елда ул Тимирязев исемендәге Мәскәү авыл хуҗалыгы академиясенең физиология кафедрасы мөдире итеп куела.

К.Р. Викторов кошлар һәм авыл хуҗалыгы хайваннары физиологиясе буенча дәреслекләр яза. Фәнгә һәм мәгарифкә керткән өлеше өчен Ленин ордены белән бүләкләнә.